Historia zboru

Początki ruchu adwentowego na Ziemi Chrzanowskiej sięgają końca lat dwudziestych XX wieku. Chrzanów w tamtych latach, wraz z jego okolicami, podobnie jak to ma miejsce i dzisiaj, był miejscowością zróżnicowaną pod względem wyznaniowym.

Obok katolików mieszkali tutaj liczni wyznawcy Judaizmu, oraz przedstawiciele różnych gałęzi protestantyzmu. W samym Balinie mieszkało kilka rodzin Wolnych Chrześcijan. W okresie międzywojennym nie istniała żadna komunikacja publiczna i każdy kto chciał dostać się ze wsi do miasta i z powrotem musiał posiadać własny środek transportu, albo po prostu iść na piechotę.

Normalną rzeczą było, że kobiety z Balina codziennie chodziły do Chrzanowa zanosząc do sprzedania mleko i inne produkty. Pewnego dnia w roku 1929, do wracających z Chrzanowa gospodyń dołączył się kominiarz ze Szczakowej Antoni Kinczel, który właśnie udawał się do Balina, aby wykonać swą pracę. Wśród kobiet znalazła się Antonina Skwarek z domu Dudek, którą po przyjściu do Balina, kominiarz Kinczel poprosił o wodę. Gdy ugasił pragnienie, dał w zamian czasopismo Znaki Czasu. Gdy Antonina Skwarek przeczytała podarowane czasopismo, zaniosła je do swego brata, Pawła Dudka, potem do siostry Julii Gładys, a w końcu do przyjaciółki, Marii Krupy.

Artykuły, które przeczytali, pobudziły ich do rozmyślań na temat Boga i Pisma Świętego. Gdy Antoni Kinczel ponownie przybył do Balina, w przerwach pracy rozmawiał z osobami, które zaciekawione były tematami związanymi z religią. Chętnym pożyczał kolejne egzemplarze czasopism. Po pewnym czasie do Balina został zaproszony kaznodzieja Ignacy Tischler, który rozpoczął z zainteresowanymi osobami studium Pisma Świętego. Owocem tych spotkań poświęconych czytaniu Biblii i rozważaniu jej prawd, była decyzja czterech osób przyjęcia chrztu przez zanurzenie, podobnego jakiego udzielił Panu Jezusowi Jan Chrzciciel.

Dnia 28 marca 1930 roku w Szczakowej odbyła się uroczystość Chrztu Świętego. Obok mieszkańców innych miejscowości, akt wyznania wiary złożyło czworo Balinian: Antonina Skwarek, Paweł Dudek, Antonina Szubel i Julia Gładys. Spotkania wówczas odbywały się w domu Pawła Dudka. Niespełna 5 miesięcy później, 12 sierpnia 1930 roku poprzez chrzest do poprzedniej czwórki przyłączyło się kolejnych 15 osób z Balina, m.in.: Julia Dudek, Julia Kasperczyk, Jan Krupa, Maria Krupa, Franciszek Mikłas, Anna Mikłas, Paweł Skwarek, Paulina Skwarek, Franciszek Szubel. Wtedy również powstał w Balinie Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego, liczący 19 osób (pomijając dzieci i sympatyków). W roku 1931 dołączyły do grona balińskich Adwentystów kolejne 3 osoby.

Pierwszym Starszym Zboru został wybrany Jan Krupa. Nabożeństwa odbywały się w soboty, na początku przez krótki czas u Pawła Dudka, a następnie w domu rodziny Jana i Marii Krupów. Na krótko przed wybuchem wojny 1 września 1939 r. nabożeństwa odbywały się w domu rodziny Kasperczyków. Po Janie Krupie godność Starszego Zboru piastował Franciszek Szubel.

Czas wojny zaznaczył się ciężkimi przeżyciami, które stały się także udziałem wiernych Kościoła Adwentystów. Z uwagi na ograniczenia narzucone przez okupanta, zawieszono organizowanie nabożeństw. Spotykano się jednak potajemnie w domach: Pawła Dudka, rodziny Krupów, Julii Gładys. Jednakże spotkania te nie odbywały się każdego tygodnia, gdyż istniało niebezpieczeństwo odkrycia tego faktu przez władze niemieckie, co mogłoby się skończyć surowymi sankcjami. Prekursor idei adwentyzmu na Ziemi Chrzanowskiej, Antoni Kinczel najprawdopodobniej zginął w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.

Po zakończeniu wojny nic nie stało na przeszkodzie dla odnowienia w pełni działalności religijnej. Wynajęto w Balinie dom, którego właściciele wyemigrowali do Belgii i przez kilka miesięcy roku 1945 nabożeństwa i inne spotkania odbywały się w tym miejscu.

Na przełomie roku 1945 i 1946 miejscem nabożeństw stał się dom Stanisława Jamrozika, który przeznaczył na ten cel pomieszczenie powstałe z dwóch pokoi, po wyburzeniu dzielącej je ściany. Sala ta została urządzona jako kaplica modlitewna i służyła czynnościom typowo religijnym przez kilkanaście lat, dopóki w roku 1962 nie wybudowano osobnego budynku na posesji Tadeusza i Danuty Szubel, przy obecnej ulicy Wąskiej w Balinie. Budynek ten do dziś służy za Dom Modlitwy.

Jednocześnie wierni Kościoła nie poprzestawali dzielić się swymi doświadczeniami z Bogiem ze swoimi znajomymi i innymi osobami. W wyniku pracy członków Zboru w Balinie, Józefa Kuczawskiego i Leona Niewolika, założono 6 lipca 1968 roku grupę, a w późniejszym czasie Zbór Kościoła ADS w Lgocie.

Starszymi Zboru przez ten okres czasu byli: Franciszek Szubel, Paweł Dudek, Paweł Skwarek, Tadeusz Szubel. Od roku 1970 przez kilka kadencji funkcję tę piastował Leon Niewolik, po czym ponownie, do roku 1983 objął ją Tadeusz Szubel.

26 września 1970 obchodzono jubileusz czterdziestolecia zboru w Balinie. W uroczystym nabożeństwie wzięli udział goście z Krakowa, Kalwarii, Bolechowic, Lgoty i Jaworzna. Obecni byli też Stanisław Dąbrowski – przewodniczący Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Polsce oraz Marian Kot i A. Kulak.

Pod koniec 1983 r. na funkcję Starszego Zboru Kościoła ADS w Balinie na lata 1984 – 1985 został wybrany Tadeusz Siubka. W latach 1986/1987 Starszym Zboru był Józef Kania, po czym w latach 1988/1989 ponownie Tadeusz Siubka. Obecnie od roku 1990, Starszym Zboru Kościoła Adwentystów w Balinie jest Tadeusz Mamica.

Dnia 14 października 2000 r. w chrzanowskim Domu Kultury odbyły się uroczyste obchody siedemdziesięciolecia Zboru Balin, które swą obecnością m.in. zaszczycili: Władysław Polok – Przewodniczący Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Polsce, Jan Krysta – Przewodniczący Diecezji Południowej Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego, a także Stanisław Dusza – mieszkaniec Balina i Przewodniczący Rady Powiatowej, Ryszard Zieliński – Burmistrz Chrzanowa, Piotr Solarski – Przewodniczący Rady Miejskiej oraz Tadeusz Mikłas – Sołtys Balina. Głos zabrał również przedstawiciel Kościoła Wolnych Chrześcijan w Balinie – Bronisław Fudała.

Kościół Adwentystów Dnia Siódmego, w tym Zbór w Balinie, stara się wnieść pozytywny wkład do budowania zdrowia i szczęścia społeczeństwa. Służą temu różnego rodzaju działania, z których najbardziej znane są zapewne pięciodniowe kursy odwykowe dla palaczy tytoniu. Oprócz tego są przeprowadzane seminaria antystresowe, kursy zdrowego gotowania, wykłady na temat budowania szczęśliwej rodziny, koncerty pieśni religijnych, a dla zainteresowanych także studium Pisma Świętego.

Daniel K. Skwarek